MORALNA REFLEKSJA NAD WOJNĄ W UKRAINIE
DOI:
https://doi.org/10.34813/11coll2025Słowa kluczowe:
wojna, konflikt zbrojny, międzynarodowe prawo konfliktów zbrojnych, zbrodnie wojenne, moralna ocena wojnyAbstrakt
W niniejszym artykule przedstawiono wyniki procesu badawczego ukierunkowanego na ocenę moralną wojny wywołanej agresją zbrojną Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Wskazano przy tym na złożoność problematyki oceny wojny jako zjawiska społecznego oraz oceny zachowań podmiotów walczących. Doniesienia z terenów walk rozpatrywanego konfliktu wskazują na liczne przypadki naruszania norm i zwyczajów wojennych. Stąd główny problem badawczy zawarto w pytaniu: Jak, w świetle międzynarodowego prawa konfliktów zbrojnych oraz obowiązujących norm etycznych można ocenić przebieg konfliktu Federacja Rosyjska–Ukraina? Naukową refleksję należało osadzić w konkretnym systemie moralnym. Oparto się na zasadach moralnych, uznawanych w cywilizacji zachodniej i uniwersalnych normach etycznych przyjętych w społeczeństwach państw demokratycznych. W świetle tych zasad Ukraina prowadzi wojnę spełniającą kryteria wojny sprawiedliwej. Druga strona konfliktu – Federacja Rosyjska łamie podstawowe zasady międzynarodowego prawa konfliktów zbrojnych i zasady prawa humanitarnego, dopuszczając się zbrodni wojennych.
Bibliografia
Alton, D. (2017, 22 grudnia). Zachodniej demokracji nadal potrzebne są chrze-ścijańskie wartości Geopolitical Intelligence Services. https://www.gisreportsonline.com (dostęp: 12.04.2023).
Alton, D. (2023, 24 listopada). Genocide and the fight for humanity. Geopoliti-cal Intelligence Services. https://www.gisreportsonline.com (dostęp: 12.09.2024).
Arystoteles. (2006). Polityka. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bołoz, W. (1997). Życie w ludzkich rękach; podstawowe zagadnienia bioetyczne. Wydawnictwo Akademii Teologii.
Crepon, P. (1994). Religie a wojna. Wydawnictwo Marabut.
Dworkin, A. (2022, 22 kwietnia). Laws against slaughter: The crimes that shape Russia’s war on Ukraine, European Council on Foreign Relations. https://ecfr.eu/article/laws-against-slaughter-the-crimes-that-shape-russias-war-on-ukraine/ (dostęp: 1.05.2023).
Fasanotti, F. S. (2022, 19 maja). Will Ukraine shift to an irregular war?. Geopo-litical Intelligence Services. https://www.gisreportsonline.com/?p=34792 (dostęp: 14.04.2023).
Górnikiewicz, M., Szczurek, T., Walkowiak, M. (2023). Foresight of the Rus-sian influence on Poland in the era of political and economic changes in the third decade of the 21st century. W: M. Górnikiewicz, R. Bielawski (Eds.), Influence of Russian Activities. Middle-East Europe, the Visegrad Group Countries and Ukraine (s. 127–132). Vandenhoeck & Ruprecht Verlage. https://doi.org/10.14220/9783737014069.127
Hedlund, S. (2022, 29 listopada). Ensuring Ukraine’s postwar security. Geopo-litical Intelligence Services. https://www.gisreportsonline.com/r/ukraine-war-security/ (dostęp: 12.04.2023).
Hegel, G. (1969). Zasady filozofii prawa. PWN.
Kaczorowski, B, Baturo, W. (2024). Nowa encyklopedia powszechna PWN, tom 8. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Koneczny, F. (2016). The Latin Civilization. Wydawnictwo “Antyk”.
ONZ. (1948). Konwencja ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludo-bójstwa – uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 9 grudnia 1948 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych.
Kowal, P. (2022, 5 października). A decisive winter of war Ahead. Geopolitical Intelligence Services. https://www.gisreportsonline.com/?p=40004 (dostęp: 11.04.2023).
Krawczuk, J. (2023, 31 marca). Wystąpienie w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej.
Machiavelli, N. (1969). Książę. Wydawnictwo Onepress.
Michalik, M. (1972). Moralność a wojna. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
Midlarsky, M. I. (2010). Ludobójstwo w XX wieku. PWN.
NJA. (2024, 2 maja). „Strzelajcie do wszystkich!”. Wstrząsające ustalenia. Egze-kucje w Ukrainie O2.pl. https://www.o2.pl/informacje/strzelajcie-do-wszystkich-wstrzasajace-ustalenia-egzekucje-w-ukrainie-7023167685348256a?utm_source=msn&utm_medium=agregator (dostęp: 9.11.2024).
Piskowski, O. (2023). War crimes in Ukraine 2022–2023: international per-spective. Security and Defence Quarterly.
PAP/mc. (2023, 31 marca). Przerażające dane z Buczy https://polskieradio24.pl/5/1223/Artykul/3143919,przerazajace-dane-z-buczy-ponad-9-tys-zbrodni-wojennych-270-dziennie (dostęp: 12.04.2023).
Rabiega, H. (2022, 23 kwietnia). Masakra w Buczy. Zakończono ekshumacje i podano liczbę ofiar. https://gk24.pl/masakra-w-buczy-zakonczono-ekshumacje-i-podano-liczbe-ofiar-nadal-liczymy-rannych/ar/c1-16304229 (dostęp: 11.04.2023).
Rosa, R. (2023). Zarys filozofii bezpieczeństwa. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach .
Seneka. (1987). Myśli (wybór, tłum. i oprac. S. Stabryła). Verum.
Szczurek, T. (2009). Konflikty zbrojne. Problematyka filozoficzno-moralna. Wojskowa Akademia Techniczna.
Śrutwa, J. (1988). Chrześcijaństwo a pokój na przestrzeni dziejów. W: S. C. Napiórkowski (red.), Teologia pokoju (s. 73). Wydawnictwo Ojców Fran-ciszkanów.
Urych, I., Korzeniowska-Bihun, A., Boroch, R., Szczurek, T. (2024). Ukrainian cultural heritage in the Russian – Ukrainian War. Case study on Ukrainian theatre, in: Tactical and Strategic Insights from the Russo-Ukrainian War: Western Security and Defence in the 21st Century ed. Thomas-Durell Young & Jaroslav Gryz, Exeter University Press. https://doi.org/10.47788/PVYF5322
Wiśniewski, B. (2020). Praktyczne aspekty badań bezpieczeństwa. Difin.
Wyrwał, M. (2023, 31 marca). Rocznica Buczy. Przestańmy mówić o zbrodni wojennej! ...a zacznijmy o ludobójstwie! Onet.pl. https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/wyrwal-rocznica-buczy-przestanmy-mowic-o-zbrodni-wojennej-komentarz/rvr33gk (dostęp: 12.04.2023).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Tadeusz Szczurek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
